Onikilik sayı sistemi (duodesimal), taban olarak 12 sayısının kullanıldığı sistemdir. Onluk (desimal) sayı sistemindeki deste teriminin karşılığı bu sistemde düzine'dir.
Onluk sayma sisteminde 15 sayısının anlamı 1 deste ve 5 birim iken, onikilik sayı sisteminde anlamı 1 düzine ve 3 birimdir. Dolayısıyla 13<sub>12</sub>=15<sub>10</sub> şeklinde gösterilir. Baş parmak hariç bir elin diğer 4 parmağında 12 boğum olması ve başparmakla 12'ye kadar kolay sayma yapılabilmesi tıpkı toplamda 10 parmak sayma yöntemi gibi kullanışlıdır. Takvim ve zamanı ölçme konusunda çok ileri oldukları bilinen eski Mezopotamya'da onikilik sayı sistemi kullanıldığı bilinmektedir. 1 takvim yılında 12 ay olması, 1 saat turunda 12 saat olması ve 12 burç adı olması, bu sayı sisteminin diğer kullanım alanlarından bazılarıdır.
| Onikilik sayı | Onluk sayı |
|---|---|
| 1 | 1 |
| 2 | 2 |
| 3 | 3 |
| 4 | 4 |
| 5 | 5 |
| 6 | 6 |
| 7 | 7 |
| 8 | 8 |
| 9 | 9 |
| A | 10 |
| B | 11 |
| 10 | 12 |
B13A sayısını desimale çevirelim:
$$B13A_{12} = 11\times 12^3 + 1\times 12^2 + 3\times 12 + 10 = 19008 + 144 + 36 + 10 = 19198$$
5796 sayısını 12 tabanlı sisteme çevirelim: 5796/12=483 (kalan=0) 483/12=40 (kalan=3) 40/12=3 (kalan=4) 3/12=0 (kalan=3)
3430<sub>12</sub>=5796<sub>10</sub>
Orijinal kaynak: on ikili sayı sistemi. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.
Ne Demek sitesindeki bilgiler kullanıcılar vasıtasıyla veya otomatik oluşturulmuştur. Buradaki bilgilerin doğru olduğu garanti edilmez. Düzeltilmesi gereken bilgi olduğunu düşünüyorsanız bizimle iletişime geçiniz. Her türlü görüş, destek ve önerileriniz için iletisim@nedemek.page